در واقع ، جشن نوروز در ابتداي فصل بهار ، يكي از برجسته ترين وجوه زندگي بشري را مورد تاكيد قرار مي دهد و آن نو شدن ، صفاي جسم و جان و تكاپو و حركت است . لذا در نوروز بايد به حقيقت معنوي و كمال انسان توجه كرد . نوروز با همراهي بهار ، حيات تازه اي را نويد مي دهد و لزوم تحول و جنبش را به انسان نهيب مي زند . اين تحول از طريق تلاش ، كوشش و معنويت حاصل مي شود .
به بيان ديگر ، نوروز از آن رو مورد توجه قرار دارد كه در آغاز فصل بهار رخ مي دهد ، فصل تحول و دگرگوني هرچند تحول در طبيعت امري اجباري است ، اما ما با تعمق در ماهيت اين تحول، مي توانيم همراه با نو شدن طبيعت، دگرگوني حقيقي را در خود ايجاد كنيم . بايد قلب خود را به شكوفه هاي ايمان ، محبت و انسانيت بياراييم و با احسان و كمك به ديگران ، عطر خوش نوعدوستي را بيافشانيم . نوميدي و سستي را از روح و جان خود بزدائيم و با روحيه اي پر از نشاط ، زندگي تازه اي را آغاز كنيم . در اين رابطه ، آيت ا... خامنه اي رهبر انقلاب اسلامي مي فرمايد :
« بايد توجه داشته باشيم كه خداوند دگرگوني هر پديده اي در عالم را ، به دست انسان قرار داده و همه تحول ها با اراده انسان انجام مي شود . انسان اگر بخواهد در وضعيت جامعه ، كشور و زندگي خود ، تحول ايجاد كند ، بايد اين تحول را از خود آغاز كند . تحول اخلاقي ، تحول دروني ، رفتن به سوي صفا و انسانيت ، عبوديت پروردگار و تسليم در مقابل اراده آفريننده هستي ، كه اين تحول ، سعادت انسانها را تضمين مي كند . »

نا بر اطلاعات دانشنامهٔ ايرانيكا تاريخچهٔ اين رسم مبهم است و «هفت‌سين» احتمالاً رسم كهني نيست.

در بعضي ريشه‌يابي‌هاي ديگر، هفت سين را به هفت «سيني» ربط داده‌اند،[۱] يا اصلش را «هفت ميم» دانسته‌اند، يا آن را از ريشهٔ «هفت‌چين» به معني هفت چيدني ناميده‌اند كه اين ريشه يابي نيز از سوي محققين جدي گرفته نمي‌شود.

ولي جدا از يك مورد اشارهٔ مبهم و مشكوك به اين سفره در منبعي منتسب به دورهٔ صفوي، از هفت‌سين حتي در نوشته‌هاي مورخين و سياحان قرن نوزدهم ميلادي هم اثر چنداني نيست. تنها هاينريش بروگش كه در دوره ناصرالدين شاه سال ۱۸۶۰ ميلادي از تهران بازديد كرده است، مي‌نويسد كه ايرانيان براي نوروز گلهايي مي‌كاشتند كه نامشان با سين آغاز مي‌شده است.

اما از طرف ديگر، اگر عناصر ديگر سفره را هم در نظر بگيريم، مي‌توان آسان‌تر سفرهٔ نوروزي را (منهاي «هفت» ش و «سين» ش) به سنت‌ها و باورهاي ايراني متصل كرد. امشاسپندان و نمادهايشان در اين سفره حضور دارند (شير به نشانهٔ وهومن، سپند و بيدمشك به نشانهٔ سپندارمذ، ظرف آب و سمنو به نشانهٔ آناهيتا، و …). مثلاً سمنو را كه تقويت كنندهٔ قواي جنسي شمرده مي‌شده تنها به اين دليل نبايد نشانهٔ آناهيتا دانست، بلكه مي‌توان به اين نكات نيز توجه كرد كه در مراسم آييني تهيهٔ سمنوي نوروزي، فقط زنان بايد حضور داشته باشند و مردان راهي به آن ندارند. يا اين كه در تغييرات جديدتر آيين سمنوپزان، سمنو به فاطمهٔ زهرا تقديم مي‌شود

صداي پاي بهار ، خواب و خيال خزان را بر مي آشوبد و بوي بيداري و حركت بهار ، عالم را فرا مي گيرد . نسيم از خواب بر مي خيزد . خاك ، تكان مي خورد و آزادي جان تازه اي مي گيرد . نبض باغچه مي تپد و درختان به تولدي دوباره فرا خوانده مي شوند . زمين ، بار سنگين خويش را وا مي نهد و آسمان ، خورشيد درخشانش را ارزاني زمين مي كند ... و بهار مي آيد .
خوب كه مي نگري ، در مي يابي جنبش و حيات دوباره طبيعت ، از طراحي عظيم و هنرمندانه اي ، حكايت مي كند . گويي جهان آفرينش ، چون كتابي گشوده ، به هر زباني سخن مي گويد و اين پيام را دارد كه : " چمن سبز جهان را ، جهان آرايي هست . "
هدف از آفرينش ، كمال و سعادت انسان است . يعني صعود از عالم ماده به سوي معنويات و تقرب به خداوند، يكي از راههاي شناخت خدا، مطالعه در هستي و طبيعت است . تامل در زيبائيهاي جهان آفرينش، به منزله گشودن دريچه اي به سوي حقيقتي برتر است. كافي است آدمي به عمق اين زيبايي ها بنگرد . نظم و تدبير در هستي، نمونه اي شگفت از يك اثر عظيم هنري است كه مشاهده آن، آدمي را به وجود آفريننده اي نامتناهي هدايت مي كند. عظمت جهان هستي از آغاز تاريخ بشر تاكنون ، انبوهي از دانشمندان را براي كشف قوانين نظام عالم به تكاپو واداشته است. تصور اين انديشه كه هستي جهان با نظمي شگفت سرشته است، در ذهن انسانهاي حقيقت جو، نوعي شعور و بيداري ايجاد مي كند. در اين فصل، به شكفته شدن غنچه اي زيبا و به جوشش آب زلال چشمه ها از لايه هاي سخت كوهساران بنگريد. ببينيد چگونه پلك بسته سبزه ها باز مي شود و گل به تبسم و خنده مي ايستد ، اين همه زيبايي حيرت انگيز ، نهال تفكر را آبياري مي كند و ادراك و تخيل را طراوت مي بخشد .

اولين فصل از فصل هاي مناطق معتدل است. در نيمكره شمالي زمين، اين فصل منطبق با سه ماه حمل، ثور و جوزا است.

بسياري از مردم فصل بهار را آغاز زندگي دوباره طبيعت مي دانند. در فصل بهار حيواناتي كه داري خواب زمستاني هستند از خواب زمستاني بيدار شده و همچنان درختان از خواب زمسناتي هوشيار شده و رشد متو قف شده را در بهار دوباره آغاز مي كنند.

فصل بهار فصل گل و جوانه است. درختان از پس زمستان سرد شكوفه مي دهند و بوسيله زنبورها گرده افشاني مي كنند. حيوانات نيز در اين فصل شروع به توليد مثل مي كنند.

فصل بهار كه شروع آن با روييدن چمن ها با شكوفه سبز شدن درختان و گياهان و شكفتن گلها همراه مي باشد با معتدل شدن هوا در اين فصل كشت و كار شروع مي شود يعني فصلي كه مدت شب و روز آن مساوي هواي آن معتدل و مطبوع طبيعت زيبا و قشنگ كه هر انساني را به شادي و خوشحالي باز مي دارد و دهقان كشت گندم زار و باغبان از تماشاي رشد كاشت گياهان خود لذت مي برد.

در ثور و جوزا كه اين دو ماه هم از فصل بهار است آرام آرام هوا رو به گرمي رفته، ميوه هاي درختان بخصوص گيلاس، زردآلو پخته يا مي رسند و ما آدميان علاوه بر زيبايي هاي گفته شده ازخوردن ميوه ها و نعمت هاي خدا استفاده مي بريم همواره تشكر و سپاس گزاري مي كنيم و سر تعظيم و احترام فرود مي آوريم. از عبادت و انجام نماز و روزه و ساير دستوراتي كه بوسيله پيغمبران براي آسايش ما بندگان فرموده كوتاهي نكرده و نخواهيم كرد.

اولين فصل از فصل هاي مناطق معتدل است. در نيمكره شمالي زمين، اين فصل منطبق با سه ماه حمل، ثور و جوزا است.

بسياري از مردم فصل بهار را آغاز زندگي دوباره طبيعت مي دانند. در فصل بهار حيواناتي كه داري خواب زمستاني هستند از خواب زمستاني بيدار شده و همچنان درختان از خواب زمسناتي هوشيار شده و رشد متو قف شده را در بهار دوباره آغاز مي كنند.

فصل بهار فصل گل و جوانه است. درختان از پس زمستان سرد شكوفه مي دهند و بوسيله زنبورها گرده افشاني مي كنند. حيوانات نيز در اين فصل شروع به توليد مثل مي كنند.

فصل بهار كه شروع آن با روييدن چمن ها با شكوفه سبز شدن درختان و گياهان و شكفتن گلها همراه مي باشد با معتدل شدن هوا در اين فصل كشت و كار شروع مي شود يعني فصلي كه مدت شب و روز آن مساوي هواي آن معتدل و مطبوع طبيعت زيبا و قشنگ كه هر انساني را به شادي و خوشحالي باز مي دارد و دهقان كشت گندم زار و باغبان از تماشاي رشد كاشت گياهان خود لذت مي برد.

در ثور و جوزا كه اين دو ماه هم از فصل بهار است آرام آرام هوا رو به گرمي رفته، ميوه هاي درختان بخصوص گيلاس، زردآلو پخته يا مي رسند و ما آدميان علاوه بر زيبايي هاي گفته شده ازخوردن ميوه ها و نعمت هاي خدا استفاده مي بريم همواره تشكر و سپاس گزاري مي كنيم و سر تعظيم و احترام فرود مي آوريم. از عبادت و انجام نماز و روزه و ساير دستوراتي كه بوسيله پيغمبران براي آسايش ما بندگان فرموده كوتاهي نكرده و نخواهيم كرد.